تحرک اجتماعی بین نسلی و فرهنگ های طبقاتی «مطالعه خط سیر تحرک طبقاتی بین نسلی در شهر همدان و ارتباط آن با شکل گیری فرهنگ های طبقاتی»

در عصر حاضر اکثر جوامع امکان جا به جایی و تحرک افراد را در موقعیت های مختلف شغلی فراهم می کنند. گاه این تحرک تا حدی است که طبقه اجتماعی افراد نیز تغییر می کند. براساس نظریات بوردیو می توان گفت هر طبقه ای فرهنگ مختص به خود را دارد که این فرهنگ در ریختارهای اعضای هر طبقه ریشه دارد و در سلیقه و انتخاب های آنها در زندگی روزمره نمود پیدا می کند. آنچه که در این پژوهش مورد توجه قرار گرفته است، از یک سو جا به جایی و تحرک طبقاتی افراد، و از سوی دیگر چگونگیِ تطابق این افراد با فرهنگ طبقه مقصد می باشد.به عبارت دیگر، افراد بر اساس شرایطی که در آن رشد می کنند جامعه پذیر شده ودر همین راستا ریختارشان شکل می گیرد. حال اگر فردی تحرک اجتماعی بین نسلی داشته باشد و موقعیتی برای وی ایجاد شود تا از طبقه خاستگاه فاصله بگیرد، آیا سبک زندگی او دچار تغییر می شود یا به همان سبک و روش زندگی قبلی ادامه می دهد. در چنین وضعیتی این امکان وجود دارد که فرهنگ های طبقاتی و خود مفهوم طبقه دچار دگرگونی شود. در این پژوهش محقق تلاش می کند تا تحرک اجتماعی بین نسلی را در سطح شهر همدان مورد ارزیابی قرار دهد و تأثیر آن را در شکل گیری فرهنگ های طبقاتی بررسی کند. این تحقیق به صورت پیمایشی انجام شده و داده ها از طریق ارائه پرسشنامه به 400 نفر از شهروندان همدانی جمع آوری شده است. ارزیابی داده¬ها نشان می دهد که در مواردی همچون گذران اوقات فراغت، انتخاب فیلم و موسیقی مورد علاقه و مدیریت بدن رابط? معناداری با پایگاه اقتصادی- اجتماعی افراد وجود دارد. در این میان، بین برخی از این موارد و تحرک طبقاتی رابط? معنادار وجود دارد اما در برخی از موارد نیز رابطه ای مشاهده نشده است. می توان نتیجه گرفت در رفتارهایی که به حوز? جلوی صحنه در زندگی روزمره تعلق دارند، افرادی که تحرک اجتماعی را تجربه کرده اند بیشتر به دنبال پیروی از فرهنگ طبقه مسلط بوده اما در آن دسته از رفتارهایی که در پشت صحنه انجام می¬گیرند، فرهنگ طبق? مسلط بر روی ریختار بی¬تأثیر بوده و این افراد طبق فرهنگ خاستگاه رفتار می¬کنند.